Seraculture in het nieuws

Artikel in Nederlands Dagblad van 22 mei 2012 naar aanleiding van missie met NL tuinders naar Turkije 7 – 11 mei 2012

Glastuinbouw verkast naar Turkije

Jessica Maas

tuinders_turkijeISTANBUL – De belangstelling van de Nederlandse glastuinbouwsector voor Turkije neemt sterk toe. Stond er in 2005 honderd hectare Nederlandse kassen in Turkije, inmiddels is dat uitgegroeid naar zevenhonderd hectare. ‘Hier gebeurt het.’

Het gunstige klimaat, de lage lonen en de enorme afzetmarkt van Turkije bieden kansen aan de Nederlandse glastuinbouwers, die door de crisis in eigen land meer en meer over de grens kijken.

‘De interesse vanuit Nederland is enorm’, zegt secretaris Selahttin Özbey van Sera-Bir, de vereniging voor Turkse glastuinbouwers.

De ontwikkelingen gaan hard in de kasbouw in Turkije, in totaal zo’n 55.000 hectare. Het merendeel van de kassen is klein en primitief, zonder al te veel technologie. Maar door druk van de Europese Unie, de groeiende export naar onder meer Rusland en de grote vraag naar tomaten wordt er meer en meer geïnvesteerd in grote moderne kassen. Özbey: ‘Van oudsher was Antalya het glastuingebied van het land, vijftig procent is daar gesitueerd maar de laatste jaren worden ook in andere regio’s kassen gebouwd.

tuinders

Daar zijn meestal Nederlandse leveranciers bij betrokken.’ De verwachting is dat de groei zich de komende jaren nog zeker doorzet. In de Turkse kassen worden naast tomaten (65 procent) ook paprika’s, aubergines en komkommers geteeld. Hoe groot de belangstelling vanuit Nederland is, weet Jop Kipp van het Nederlandse Agrarische Steunpunt (Nabso) dat in 2010 in Izmir werd geopend.

Vorige week was hij nog met een groep Nederlandse tuinders op stap. ‘Ze waren allemaal enthousiast, hier gebeurt het’, vertelt hij. Op het moment zijn voornamelijk Nederlandse kassenbouwers en toeleveranciers die goede zaken doen, zegt Kipp. ‘Was er in 2005 honderd hectare aan Nederlandse kassen, nu is dat uitgegroeid naar zevenhonderd hectare. Er zijn nog niet zo veel tuinders die hier zelf telen, dat begint nu te komen.’

SeraCulture

Het steunpunt in Izmir komt voort uit het SeraCultureproject, dat in 2008 begon. Dit is een initiatief van het ministerie van Economische Zaken en dertig Nederlandse tuinbouwbedrijven die destijds al de kansen voor de tuinbouw in Turkije zagen. ‘Het ontbreekt hier nog aan kennisoverdracht’, zegt Kipp. ‘Wil je een duurzame sector ontwikkelen, dan moet daarin juist geïnvesteerd worden. We brengen investeerders en Nederlandse partijen bij elkaar en we organiseren trainingen en handelsmissies.’ En niet zonder succes. Tussen 2008 en 2011 hebben de Nederlandse deelnemers van SeraCulture 40 miljoen euro omzet in Turkije gedraaid.

‘iedereen heeft het over Turkije’

Michel de Winter, Star Growers, Hoek van Holland: ‘Ik ben net terug uit Turkije, heb deelgenomen aan een tuindersreis. En dat is me goed bevallen. Ik ben op zoek naar een betrouwbare partner. Ik zou graag in de wintermaanden in Turkije tomaten willen kweken om die vervolgens naar mijn klanten in Nederland te exporteren. We kunnen in Nederland ook wel het hele jaar door produceren, maar daar zijn veel investeringen in de kas voor nodig. In Nederland heeft iedereen het over Turkije, vooral de kasbouwers zijn er actief. Een reden om het eens met eigen ogen te zien. Maar is het niet zo dat je er over de Nederlandse kassen struikelt, het aantal grootschalige moderne kassen is nog klein, maar er liggen wel kansen. Tuinbouwers in Nederland hebben het zwaar, onze kosten zijn zo hoog. Kijk alleen maar naar de arbeidskosten.’

‘Turkse kassen kopie van Nederlandse’

Sjef Loomans, Berg Hortimotive, De Lier: ‘We zijn nu zo’n acht jaar actief in Turkije. Het begon met de levering van oogstwagens her en der. Maar de echte boom zagen we drie jaar geleden. We hebben bijvoorbeeld een groot project van twaalf hectare in Zuid-Oost Turkije gedaan en onlangs een groot project in West-Turkije. Wij bouwen geen kassen, maar verzorgen de hele logistiek in de kas. Van bewatering, oogsten tot verpakking. De arbeidskosten in Turkije zijn laag, maar de arbeid is vaak niet zo betrouwbaar. De ene dag heb je honderd man rondlopen, de volgende dag komen ze ineens niet opdagen. Ja, dat werkt niet in de tomatenteelt. Vandaar dat er nu ook belangstelling is voor meer automatisering. Dat is ook belangrijk voor de voedselveiligheid. Producten moeten traceerbaar zijn. Waar komen de tomaatjes vandaan, wanneer zijn ze geoogst. We overwegen nu met een aantal andere Nederlandse leveranciers om een servicepunt in te richten. Want alleen met een kas inrichten en rekeningen sturen ben je er niet. Je moet ook service leveren, anders is de investering voor niets geweest.’

‘Turkije komt net kijken in de sector’

Ahmet Dalayman, Dalsem Groep, Den Hoorn-Istanbul: ‘Dalsem is al zo’n zes jaar actief in Turkije. We hebben hier in totaal zo’n driehonderdduizend vierkante meter aan moderne kassen gebouwd. We bieden het hele pakket, van kas tot inrichting. Maar het is geen eenvoudige sector. Turkije komt nog maar net kijken, net een baby die leert kruipen. Het ontbreekt bij de tuinders aan kennis. We helpen en trainen onze klanten ook. Ook voor de investeerders is de sector vaak nieuw. We zien investeerders uit de textiel of constructie, die nu belangstelling krijgen voor glastuinbouw. Het is niet hup, hup, geld verdienen. Er is bovendien veel bureaucratie, je zet niet zomaar een kas neer. Alleen al voor de grondaankoop moet je vaak met tientallen eigenaren om tafel, omdat je percelen hier zo klein zijn. Een hele rompslomp.’